Toronto dẫn đầu và Vancouver xếp hạng 4 trong danh sách những thành phố lớn trên thế giới có nguy cơ bong bóng địa ốc do giá nhà các đại đô thị tăng mạnh vì tâm lý lạc quan kinh tế và lãi suất thấp, theo một báo cáo được ngân hàng Thụy Sĩ UBS công bố hôm thứ Năm 28/9.
Đây là lần đầu tiên Toronto lọt vào nhóm có rủi ro bong bóng trong Chỉ số Bong bóng Địa ốc Toàn cầu do UBS xếp hạng hàng năm. Danh sách còn có các thành phố khác “có rủi ro bong bóng” như Stockholm, Munich, Sydney, London, Hong Kong và Amsterdam.
UBS nói rằng rủi ro bong bóng ở tất cả các thành phố này đã tăng mạnh trong 5 năm vừa qua do giá nhà đã tăng trung bình gần 50% kể từ năm 2011.
Tuy nhiên, theo UBS, “rủi ro bong bóng dường như lớn nhất ở Toronto, với tỷ lệ tăng đáng kể trong năm ngoái”.
Đáng chú ý là giá đã tăng hơn 10% chỉ riêng trong năm ngoái ở Toronto, Munich, Amsterdam, Sydney và Hong Kong.
Báo cáo của UBS viết, “Tỷ lệ tăng giá 10%/năm nghĩa là cứ 7 năm giá nhà lại tăng gấp đôi, mà điều này không bền vững. Tuy vậy, những người mua nhà có nỗi lo ngại phổ biến là lỡ mất cơ hội cho việc tăng giá trị thêm nữa.”
Những người mua nhà đang đánh cược rằng các thành phố hàng đầu thế giới sẽ tiếp tục tăng cao hơn các thị trường nhà quốc gia. Cùng với cầu của những người mua ngoại quốc — nhất là từ Trung Quốc — các thành phố hàng đầu thế giới đã có tỷ lệ tăng giá trung bình gần 20% trong 3 năm qua, theo số liệu của UBS.
Báo cáo này dựa trên dữ liệu tính tới quý hai năm 2017.
Ở Canada, phần lớn của tác động có hại do giá nhà cao hơn đối với khả năng mua nhà đã được giảm nhẹ nhờ lãi suất vay thế chấp (mortgage) thấp.
Ngoài nhu cầu mua nhà quá nhiều của người ngoại quốc, mà chính quyền các tỉnh bang British Columbia và Ontario đã cố gắng hạ nhiệt bằng loại thuế 15% đánh vào người mua ngoại quốc, một chính sách tiền tệ quá nới lỏng trong thời gian quá lâu, cũng đã góp phần khiến các thị trường địa ốc tách rời các đặc điểm kinh tế căn bản ở Canada, theo UBS.
British Columbia là tỉnh bang đầu tiên áp dụng thuế đánh vào người mua ngoại quốc vào tháng 4/2016. Thuế này đã khiến số nhà bán giảm 19% và giá nhà giảm 16.7% so với tháng trước.
Ontario làm theo vào tháng 4/2017, áp dụng 16 biện pháp, trong đó có loại thuế 15% đánh vào người mua ngoại quốc. Tháng tiếp theo, số nhà bán giảm 37.3% so với một năm trước, và giá nhà trung bình giảm 13.8%.
Khi giá nhà tăng nhanh ở Toronto và Vancouver biến thiên gần như đồng điệu với nhau trong thập niên vừa qua, thị trường ở cả hai thành phố này đều không bị sụt giảm do khủng hoảng tài chính hay giá thương phẩm (commodity) giảm nhờ được giảm sốc bằng đồng đô-la Canada sụt giá.
Nhưng UBS nói đồng đô-la Canada tăng giá và những lần tăng lãi suất nữa của Ngân hàng Trung ương Canada sẽ khiến Toronto “tàn tiệc”.
Báo cáo của UBS nói năm ngoái giá nhà ở Toronto đã tăng với tốc độ nhanh hơn và trong quý hai đã đạt tới tỷ lệ quá cao 20% so với cùng kỳ năm trước. Còn ở Vancouver giá nhà lên tới đỉnh điểm vào giữa năm ngoái: tăng 25% so với cùng kỳ năm trước đó, trước khi giảm xuống còn 7% trong quý gần đây nhất.
Ngân hàng Trung ương Canada đã tăng lãi suất hai lần trong mùa hè vừa rồi sau khi nền kinh tế có bước khởi đầu năm 2017 mạnh mẽ đáng ngạc nhiên.
Tuy nhiên, trong một bài phát biểu hôm thứ Tư 27/9, thống đốc Stephen Poloz nói rằng ông không có lộ trình định trước cho những lần tăng lãi suất nữa, và khẳng định rằng ngân hàng trung ương sẽ có cách tiếp cận cẩn trọng hơn trong những lần tăng lãi suất trong tương lai.
© 2024 | Tạp chí CANADA