Đây là một trong những sự kiện văn hóa có ý nghĩa đặc biệt đối với cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm việc ở nước ngoài thành kính hướng về quê cha đất Tổ.
Đây là lần đầu tiên ''Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu'' được phát động đồng loạt tại một số nước châu Âu theo một mẫu kịch bản chung (tuy có phần riêng tùy thuộc vào điều kiện của cộng đồng kiều bào từng nước). Hoạt động này mang tính xã hội hóa, kinh phí do các hội đoàn cộng đồng kiều bào Việt tại các nước tham gia đóng góp và phối hợp tổ chức.
Hằng năm, vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (mồng 10 tháng 3 âm lịch) cùng với bà con trong nước, Cộng đồng kiều bào Việt ở nhiều nước trên thế giới cũng thường tổ chức dâng hương hướng về đất Tổ. Tuy nhiên, hoạt động này còn mang tính nhỏ lẻ, chưa thống nhất, chưa theo một kịch bản chung, chưa thu hút được bà con kiều bào và bạn bè quốc tế... nên việc quảng bá văn hóa Việt Nam, đặc biệt là văn hóa tâm linh ''Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương'' ở nước ngoài chưa có hiệu quả cao.
Năm 2012, "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương" đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Đây cũng là di sản văn hóa thế giới duy nhất ở loại hình tín ngưỡng. Việc ghi danh Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại ''đã góp phần vào việc công nhận tầm quan trọng của nghi lễ thờ cúng tổ tiên dân tộc Việt ở các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới (có Cộng đồng người Việt sinh sống), qua đó khuyến khích cộng đồng vừa thừa nhận sự tương đồng văn hóa, đồng thời tạo điều kiện cho việc thúc đẩy sự tôn trọng đa dạng văn hóa''.
Vì vậy, ý tưởng và Dự án ''Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu'' (phối hợp tổ chức thống nhất Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương và Ngày Việt Nam trên toàn cầu) ra đời với 3 mục đích chính yếu. Đó là: Bảo tồn và quảng bá rộng rãi Di sản văn hóa phi vật thể Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở nước ngoài, gắn kết sức mạnh đại đoàn kết dân tộc; Đối thoại, hội thảo/tọa đàm khoa học, kết nối, giao lưu liên văn hóa giữa Việt Nam và các nền văn hóa trên thế giới; Thực hiện chiến lược truyền bá và quảng bá giá trị văn hóa (tâm linh) Việt trên môi trường thực tế (trong đời sống của công chúng kiều bào, bạn bè nước sở tại và quốc tế) và môi trường thực tế ảo/môi trường báo chí-truyền thông quốc tế, một cách hệ thống, đồng bộ, toàn diện và thường niên.
Giỗ Tổ Hùng Vương (10/3 Âm lịch) tại Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ
Dự án này nhằm vinh danh giá trị tinh thần của dân tộc Việt trên các phương diện như văn hóa, xã hội, truyền thống, phong tục, ẩm thực, đặc biệt là văn hóa tâm linh, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên... góp phần gắn kết tinh thần đại đoàn kết dân tộc, nhằm vượt qua những rào cản về chính kiến, tuổi tác, trình độ học vấn và các thang bậc xã hội, góp phần làm cầu nối cho bà con Việt kiều và đồng bào trong nước.
Đặc biệt, dự án này nhằm tạo sự hiểu biết, chia sẻ, giao lưu văn hóa giữa cộng đồng người Việt Nam vào quá trình hội nhập với nhân dân nước sở tại đồng thời tạo động lực cho việc học tập tiếng Việt của các thế hệ người Việt ở nước ngoài, tạo điều kiện cho các trung tâm Việt Nam học ở nước ngoài, các nhà nghiên cứu, sinh viên nước ngoài... tìm hiểu, nghiên cứu về Việt Nam, làm cơ sở cho các hoạt động hội thảo/tọa đàm khoa học quốc tế về Việt Nam ở nước ngoài...
Nhật Nam/ baodientuchinhphu.vn