"Trong những tuần qua, các cơ quan an ninh Canada đã tích cực theo đuổi những lập luận đáng tin cậy về mối liên hệ tiềm tàng giữa đặc vụ của chính phủ Ấn Độ với vụ sát hại công dân Canada Hardeep Singh Nijjar", Thủ tướng Canada Justin Trudeau phát biểu tại quốc hội ngày 18/9.
Nijjar là thủ lĩnh người Sikh nổi tiếng ở tỉnh British Columbia, tây Canada. Theo cảnh sát địa phương, Nijjar bị hai tay súng bịt mặt bắn chết trên xe tải của ông hôm 18/6 bên ngoài một ngôi đền Sikh giáo ở Surrey, ngoại ô thành phố Vancouver.
Cái chết của Nijjar khiến cộng đồng người Sikh ở Canada sốc và phẫn nộ. Nijjar ủng hộ thiết lập một "nhà nước độc lập" cho người Sikh từ các khu vực ở miền bắc Ấn Độ, thậm chí là một phần Pakistan. Trong khi đó, Ấn Độ cáo buộc Nijjar thực hiện các vụ tấn công khủng bố ở nước này.
Cảnh sát Canada chưa bắt nghi phạm nào trong vụ sát hại Nijjar nhưng trong cập nhật tháng 8, lực lượng này cho biết họ đang điều tra ba kẻ khả nghi. Họ cũng đưa ra mô tả về một phương tiện có thể đã được thủ phạm dùng để trốn thoát, kêu gọi công chúng hỗ trợ.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau phát biểu tại Singapore ngày 8/9. Ảnh: AFP
Thủ tướng Trudeau tuyên bố chính phủ Canada sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết "để buộc thủ phạm phải chịu trách nhiệm". Ông đã nêu quan ngại của Canada về vụ sát hại "một cách riêng tư và trực tiếp" với người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi ngày 9-10/9.
"Bất kỳ sự liên quan nào của chính phủ nước ngoài đến vụ sát hại một công dân Canada, trên lãnh thổ Canada đều là sự vi phạm chủ quyền không thể chấp nhận được", ông Trudeau nói, kêu gọi New Delhi hợp tác với Ottawa để giải quyết.
Ngoại trưởng Canada Melanie Jolie ngày 18/9 cho biết chính phủ Thủ tướng Trudeau đã hành động. "Hôm nay, chúng tôi đã trục xuất một nhà ngoại giao Ấn Độ cấp cao", theo bà Jolie. Quan chức Ấn Độ bị trục xuất là lãnh đạo cơ quan tình báo nước ngoài của Ấn Độ RAW ở Canada.
Chính phủ Ấn Độ bác bỏ, cho rằng mọi cáo buộc rằng New Delhi liên quan đến bất kỳ hành động bạo lực nào ở Canada đều "lố bịch và có động cơ". New Delhi kêu gọi Canada có hành động pháp lý nhanh chóng và hiệu quả đối với tất cả phần tử chống Ấn Độ đang hoạt động từ lãnh thổ của họ.
"Thủ tướng Canada đã đưa ra những cáo buộc tương tự đến Thủ tướng của chúng tôi và bị bác bỏ hoàn toàn", Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Nhà Trắng Adrienne Watson cho biết Mỹ "quan ngại sâu sắc" về các cáo buộc do chính phủ Canada đưa ra. "Chúng tôi duy trì liên lạc thường xuyên với phía Canada. Điều quan trọng là Canada phải điều tra và đưa thủ phạm ra trước công lý", theo Watson.
Hardeep Singh Nijjar (giữa) ở Surrey, tỉnh British Columbia, Canada hồi tháng 7/2019. Ảnh: CBC
Căng thẳng giữa Ấn Độ và Canada gần đây tiếp tục leo thang tại hội nghị thượng đỉnh G20. Theo thông báo từ chính phủ Ấn Độ, Thủ tướng Modi đã bày tỏ "quan ngại mạnh mẽ về các hoạt động chống phá Ấn Độ của các phần tử cực đoan ở Canada" khi gặp người đồng cấp Trudeau.
Ấn Độ lo các hoạt động của cộng đồng người Sikh ở nước ngoài, đặc biệt là Canada, có thể khiến phong trào ly khai xuất hiện trở lại. Bang Punjab của Ấn Độ, với 58% dân số theo Sikh giáo, 39% theo đạo Hindu, từng rung chuyển vì phong trào ly khai bạo lực vào những năm 1980, khiến hàng nghìn người thiệt mạng.
Canada gần đây đã đình chỉ đàm phán về một thỏa thuận tự do thương mại với Ấn Độ. Ông Trudeau sau đó tuyên bố Canada sẽ luôn bảo vệ "tự do ngôn luận, tín ngưỡng và biểu tình hòa bình" và hành động đối phó sự thù hận.
Canada là một trong những quốc gia có tỷ lệ người gốc Ấn cao nhất thế giới, với khoảng 1,4 triệu người trên tổng dân số gần 40 triệu người. Canada cũng có tỷ lệ người Sikh cao nhất, chỉ sau Punjab, với khoảng 770.000 người theo tôn giáo này trong kết quả điều tra dân số năm 2021.
Như Tâm (Theo CNN, CBC)
Nguồn: VNEXPRESS.NET
© 2024 | Tạp chí CANADA