30 năm trước, Ukraine đã từ bỏ vũ khí hạt nhân trong Bản ghi nhớ Budapest.
Đó là một bước đi mà nhiều người tiếc nuối ngày hôm nay. Ví dụ cũng cho thấy rằng nếu không có sự đảm bảo an ninh, yêu cầu đàm phán về một thỏa thuận hòa bình đã lỗi thời.
Tổng thống Vladimir Putin ký hợp đồng với Kazakhstan vào cuối tháng 11 REUTERS/Turar Kazangapov
Cách đây 30 năm, Nga, Ukraine, Belarus và Kazakhstan cũng như Mỹ và Anh đã ký Bản ghi nhớ Budapest; sau đó, Pháp và Trung Quốc cũng trở thành những người bảo lãnh cho thỏa thuận.
Nó quy định rằng Ukraine sẽ bàn giao cho Nga khoảng 5.000 vũ khí hạt nhân được lưu trữ trên lãnh thổ Ukraine sau khi Liên Xô sụp đổ và tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Điều tương tự cũng đúng với Belarus và Kazakhstan.
Đổi lại, Nga cam kết tôn trọng biên giới của Ukraine - cũng như biên giới của Belarus và Kazakhstan - và toàn vẹn lãnh thổ của nước này.
Chúng ta đều biết câu chuyện này kết thúc như thế nào. Nga đã phá vỡ thỏa thuận với cuộc chiến đầu tiên chống lại Ukraine vào năm 2014 và với cuộc xâm lược mới vào năm 2022. Và những đảm bảo của phương Tây, vốn đã thúc giục Ukraine ký Thỏa thuận Budapest, hóa ra cũng chỉ là những cụm từ ngoại giao.
Hậu quả của thỏa thuận tiếp tục có tác động đến ngày hôm nay. Rốt cuộc, dưới áp lực từ phương Tây, Ukraine không chỉ từ bỏ đầu đạn hạt nhân, điều này có khả năng ngăn chặn các cuộc tấn công của Moscow.
Nhưng cũng có các hệ thống phóng cần thiết cho việc này, chẳng hạn như tên lửa - bao gồm 176 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và 592 tên lửa hành trình - và máy bay ném bom chiến lược, đã bị phá hủy hoặc cũng được nhượng lại cho Moscow.
Đây là lý do tại sao Ukraine ngày nay không còn hệ thống vũ khí tầm xa và hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn cung cấp của phương Tây.
Tệ hơn nữa, Moscow đang sử dụng tên lửa và máy bay ném bom mà Kyiv từng từ bỏ trong cuộc chiến chống lại Ukraine hiện nay. Vì vậy, phương Tây phải chịu một phần trách nhiệm cho thực tế là Ukraine ngày nay rất dễ bị tổn thương và có quá ít nguồn lực để tự vệ.
Nga là một quốc gia dối trá
Bài học từ thất bại ngoại giao này là rõ ràng.
- Thứ nhất: Nga là một quốc gia dối trá, bất kỳ thỏa thuận nào với Moscow đều không đáng để ký kết. Do đó, bất kỳ nhà đàm phán nào với Moscow đều phải cho rằng nhà nước không đáng tin cậy dưới bất kỳ hình thức nào.
- Học thuyết thứ hai là một dẫn xuất từ học thuyết thứ nhất. Vì không ai có thể dựa vào các cam kết của Moscow, ngay cả khi chúng dưới hình thức một thỏa thuận theo luật pháp quốc tế, mọi thứ đã được đàm phán phải được hỗ trợ với các đảm bảo an ninh cứng rắn, trong trường hợp này là đối với Ukraine.
Nếu không, sẽ chỉ là vấn đề thời gian trước khi Moscow tấn công một lần nữa để sáp nhập các khu vực khác của quốc gia đối tác hiệp ước.
Phương Tây đã phạm sai lầm này sau năm 2014, và sẽ thật điên rồ nếu mắc phải lần thứ hai. Do đó, việc Ukraine tăng tốc trở thành thành viên NATO sẽ là cách tốt nhất để đảm bảo một giải pháp đàm phán khả thi trong tương lai.
Và để ngăn chặn Moscow sử dụng lệnh ngừng bắn chỉ để xây dựng lại quân đội và sau đó phát động một cuộc tấn công mới vào trật tự hòa bình châu Âu trong một vài năm.
Theo Welt