Canada mua vắc xin đủ tiêm cho số người gấp 5 lần dân số nhưng nhiều nước khác chưa biết tới bao giờ mới có vắc xin.
Chứng kiến vắc xin được tiêm chủng ở Anh, Lois Chingandu không hào hứng – cô lo lắng. Giống như hầu hết mọi người, cô mong được tiêm phòng và cuộc sống trở lại bình thường. Nhưng không giống như nhiều người lúc này, cô chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm.
Đất nước của cô, Zimbabwe, chưa rõ khi nào sẽ được chủng ngừa vắc xin Covid-19. “Bây giờ chỉ là vấn đề ngồi chờ và hy vọng chúng ta sẽ được tiêm. Tôi sống trong sợ hãi rằng mình sẽ mắc bệnh và chết vì Covid-19”, Chingandu tâm sự.
Chia sẻ nghe giống một lời nói phóng đại nhưng Chingandu từng chứng kiến điều tương tự xảy ra trước đây.
Chingandu làm trong lĩnh vực phòng chống HIV và vào cuối những năm 1990 ở Harare, thủ đô của Zimbabwe. Cô đã chứng kiến hàng nghìn người chết vì AIDS mỗi ngày. Thuốc có sẵn để ngăn chặn bệnh nhưng chỉ dành cho những người có đủ khả năng.
Hiện tại, cô Chingandu là thành viên của chiến dịch Liên minh Vắc xin Nhân dân.
Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Duke (Mỹ), một số quốc gia đã đảm bảo nguồn cung vắc xin nhiều hơn so với nhu cầu của mình. Canada đặt mua vắc xin để tiêm chủng cho số người gấp 5 lần toàn bộ dân số.
Các quốc gia này đã mạo hiểm trong việc hỗ trợ tài chính và mua vắc xin trước khi chúng chứng minh được hiệu quả.
Cô Chingandu và chiến dịch Vắc xin Nhân dân cho rằng quy trình này là không công bằng. Họ nói lượng vắc xin thừa nên được phân phối lại cho các nước khác.
Đến nay, 189 quốc gia đã đăng ký sáng kiến Covax, được hỗ trợ bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các nhóm vận động vắc xin quốc tế. Mục đích của sáng kiến là hợp nhất các nước thành một khối để họ có nhiều quyền lực hơn trong việc đàm phán với các công ty dược phẩm.
92 trong số các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đó sẽ được các nhà tài trợ trả tiền mua vắc xin. Vương quốc Anh quyên góp nửa tỷ USD cho quỹ này. Mỹ và Nga là một trong số ít các nước không đóng góp. Các quốc gia còn lại sẽ mua vắc xin thông qua Covax và có thể nhận được các giao dịch tốt hơn so với việc tự thương lượng.
Cho đến nay, Covax đã đảm bảo các hợp đồng cho 3 loại vắc xin Covid-19 đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, hiện tại, chương trình sẽ chỉ đáp ứng đủ liều lượng cần thiết cho 20% dân số của một quốc gia.