Trước khả năng Donald Trump cắt viện trợ quân sự, Ukraine đẩy mạnh phát triển tên lửa nội địa giá rẻ
Chỉ còn ba tuần nữa trước khi Donald Trump nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang khẩn trương cung cấp càng nhiều vũ khí càng tốt cho Ukraine. Rõ ràng Biden lo ngại Trump - người được cho là bốc đồng và ủng hộ chế độ độc tài - sẽ thực hiện những gì đã đe dọa: cắt giảm hoặc chấm dứt viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine.
Chính phủ Ukraine không muốn mạo hiểm.
Họ đang gấp rút phát triển vũ khí có thể tự sản xuất, chi trả và sử dụng – dù có hay không có sự hỗ trợ từ người Mỹ. Tên lửa hành trình Trembita mới của Ukraine có thể là minh chứng rõ nét nhất cho nỗ lực tự chủ về hỏa lực của quốc gia này.
Dự đoán về viễn cảnh cạn kiệt đạn dược từ Mỹ - đặc biệt là tên lửa đạn đạo ATACMS có tầm bắn 305km - Ukraine đang chuẩn bị sản xuất hàng loạt Trembita và các loại đạn tấn công tầm xa khác.
Trembita chỉ dài khoảng 2,1 mét và nặng 90kg, có thể phóng từ bệ phóng đơn giản. Giống như phiên bản thu nhỏ hiện đại của bom V-1 thời Đức Quốc xã (còn gọi là "doodlebug"), Trembita kết hợp động cơ phản lực xung với cấu trúc đơn giản - thân hình ống và cánh vuông - cùng hệ thống dẫn đường GPS cơ bản. Chính sự đơn giản này tạo nên ưu điểm lớn nhất của Trembita: chi phí thấp.
Phiên bản cơ bản của Trembita, được phát triển từ năm 2023, chỉ có giá 10.000 USD với tầm bắn 144km và đầu đạn 18kg. Công ty PARS của Ukraine - đơn vị chế tạo Trembita - đang nghiên cứu phiên bản mạnh hơn có thể vươn tới Moscow, cách biên giới Ukraine 650km. Phiên bản này dự kiến hoàn thành trong khoảng một năm tới, chắc chắn sẽ có giá cao hơn 10.000 USD nhưng vẫn có thể là loại đạn tấn công tầm xa rẻ nhất thế giới, trong khi một tên lửa ATACMS có giá hơn 1 triệu USD.
Ukraine có thể dễ dàng sản xuất hàng nghìn tên lửa Trembita, ngay cả khi không có hỗ trợ tài chính từ nước ngoài. Điều này khác biệt hoàn toàn so với các loại vũ khí tấn công tầm xa đắt đỏ khác mà Kiev đang phát triển như tên lửa đạn đạo Hrim-2 và tên lửa hành trình Neptune.
Quy mô sản xuất lớn là yếu tố then chốt.
Để đáp trả các đợt oanh tạc dữ dội của Nga vào các thành phố, căn cứ, nhà máy điện và cơ sở công nghiệp Ukraine - những cuộc tấn công đã khiến hàng nghìn người Ukraine thương vong - Ukraine cần tăng cường quy mô tấn công vào các mục tiêu tương tự của Nga.
Số lượng hạn chế tên lửa hành trình ATACMS và Storm Shadow/SCALP-EG mà Ukraine nhận được từ Hoa Kỳ, Anh và Pháp không đủ cho một chiến dịch tấn công sâu quy mô lớn.
Theo The New York Times, "vài trăm" tên lửa ATACMS mà Biden đã cung cấp có thể là lô hàng cuối cùng Ukraine nhận được, nếu Trump cắt giảm hoặc ngừng viện trợ trong tháng này.
Cần nói rõ, Trembita không thể so sánh với ATACMS, Storm Shadow hay SCALP-EG về tải trọng, khả năng xuyên phá và độ chính xác. Việc thay thế đạn dược nước ngoài bằng đạn dược nội địa nhỏ hơn, kém chính xác hơn sẽ buộc Ukraine phải điều chỉnh lại cả mục tiêu tấn công lẫn cách thức tấn công.
Một loạt Trembita có thể hiệu quả khi tấn công các khu công nghiệp rộng lớn, nhưng có thể không phù hợp với các boongke chỉ huy ngầm mà Ukraine thường nhắm tới bằng Storm Shadows. Khi phải dựa nhiều hơn vào vũ khí tự sản xuất, Ukraine có thể buộc phải chuyển sang nhắm vào các mục tiêu khác. Tuy nhiên, điều quan trọng là họ vẫn có thể duy trì khả năng tấn công.
Chính quyền Biden hiện vẫn có vài tỷ đô la trong ngân sách để cung cấp vũ khí mới và dư thừa cho Kiev - và họ quyết tâm sử dụng số tiền này. Tuy nhiên, số đạn dược mà Mỹ vận chuyển trong vài tuần tới sẽ không tồn tại mãi mãi. Ukraine nhận thức rõ rằng sẽ đến ngày họ phải đơn độc chiến đấu, và họ đang tích cực chuẩn bị cho tình huống đó.
Theo The Telegraph