Nếu nói thông minh là một lại thiên phú, như vậy lương thiện chính là một loại chọn lựa. Nó là nền tảng của cuộc sống, kết nối tình thương giữa người với người. Có tâm lương thiện là tốt, nhưng phải biết cách tự bảo vệ mình, càng nên hiểu rõ dùng tâm lương thiện ở đúng người đúng việc.
Lòng tốt cần sử dụng đúng người đúng việc, bạn nên nhớ trong cuộc sống này, không phải ai cũng "xứng" để nhận được sự giúp đỡ.
Trong cuộc sống, có năm loại nhờ vả, dù bạn và đối phương có quan hệ tốt đến đâu đi nữa, cũng tuyệt đối không nên giúp đỡ.
Đừng giúp những việc vượt quá năng lực bản thân
Người xưa có câu: "Sức hèn chớ vác nặng nhiều, nói không trọng lượng chớ điều khuyên ai."
Câu này muốn khuyên mọi người chỉ nên làm những gì mà bản thân có đủ năng lực, cho dù muốn làm việc thiện cũng nên hiểu rõ chừng mực.
Những việc nằm trong khả năng, có thể giúp cứ giúp, những việc nằm ngoài khả năng, đừng miễn cưỡng bản thân làm gì.
Vì cái tiếng "người tốt", vì để giữ mối quan hệ bạn bè thân thiết, cố ép bản thân đi giúp những việc nằm ngoài tầm với, không chỉ tự gia tăng áp lực cho bản thân, mà còn mất rất nhiều trí lực và thời gian, thậm chí có khi còn phản tác dụng.
Biết cách từ chối, cũng là một trong những biểu hiện của sự trưởng thành.
Thực ra không giúp những việc không thể, chính là lựa chọn tốt nhất cho bản thân và người khác: vừa không tự làm khó bản thân, lại có thể để người kia tự đưa ra một lựa chọn mới.
Đây mới là biểu hiện trách nhiệm tốt nhất đối với bản thân và người khác.
Cho nên, đừng vì làm người tốt mà cái gì cũng nhận giúp, làm liên lụy bản thân, khiến bản thân mệt mỏi, cũng đừng vì chữ "Xin lỗi, tôi không thể giúp" của đối phương mà giận dỗi, ôm hận.
Việc của bản thân nên tự mình nghĩ cách giải quyết. Muốn làm người tốt cũng nên tùy vào khả năng của mình, như vậy mới đem lại kết quả tốt.
Đừng giúp những việc làm hại đến người khác
Nếu có người nhờ bạn làm những việc tổn thương người khác, dù có thân thiết, cũng đừng nên mù quáng giúp đỡ.
Đừng vì một phút nghĩa khí nhất thời, mà để hối hận cả một đời. Bạn sẽ mãi mãi không biết được, cái bạn gọi là "lương thiện", là "người tốt" kia, sẽ gây thương tổn đến người khác như thế nào đâu.
Trong trường hợp này, lòng thiện của bạn lại giúp người khác làm điều ác, và chính bạn... cũng đang làm điều ác.
Đừng giúp người khác đưa ra quyết định quan trọng
Đừng giúp người khác trong việc quyết định những chuyện quan trọng.
Đừng để sự nhiệt tình của bản thân dẫn người khác đến quyết định sai lầm, cũng đừng để những hạn chế của bản thân ảnh hưởng đến người khác.
Tôi đã từng đọc một đoạn văn trong sách có nội dung rất đáng suy ngẫm:
"Đến khi bạn già rồi, nhìn lại quá khứ, nhớ lại những việc đã từng trải qua, từ việc du học đến lần đầu tiên quyết định công việc cho bản thân, từ việc chọn người yêu đến đối tượng kết hôn, tất cả đều là những thay đổi lớn trong số phận, buộc bạn tự đưa ra quyết định.
Thế nên, dù bạn có kinh nghiệm nhiều đến đâu chăng nữa cũng đừng nên giúp bất cứ ai quyết định những việc quan trọng trong đời họ.
Dù người đó có là người thân, bạn thân đi nữa, cũng không nên giúp họ việc này. Bởi vì sau tất cả những quyết định, đó là cuộc đời của họ, không phải bạn.
Đừng giúp người khác những chuyện liên quan đến tiền bạc và lợi ích
Những người càng tốt bụng lại càng khó nhận ra ý xấu từ người khác.
Đa số rất nhiều người lương thiện sẽ không để ý, cũng không nhận ra bản thân mình đang bị người khác tính kế, lợi dụng lòng tốt của họ để làm chuyện xấu.
Có đôi khi, bạn dùng hết cả tấm lòng để giúp người ta, khiến bản thân mệt mỏi, người nhà bận tâm, nhưng đến cuối cùng lại chỉ nhận được sự phản bội, bị người ta "cắn ngược" một cái.
Đây cũng là một trong những lý do mà con người trong xã hội ngày nay mang tiếng "lạnh lùng, vô tâm". Bởi vì có quá nhiều sự lừa gạt, dối trá, nên họ lựa chọn vô cảm với cuộc sống.
Giữa bạn bè, người thân với nhau, khi gặp khó khăn, thỉnh thoảng nhờ giúp đỡ là một việc hết sức bình thường.
Nhưng người xưa có câu rất đúng: "Không nên có tâm hại người, nhưng nhất định phải có tâm phòng người.
Vì thế, những việc liên quan đến tiền bạc và lợi ích, đừng nên tùy tiện giúp đỡ, phải biết thận trọng suy xét rõ ràng.
Bạn nên nhớ kỹ, bạn không chỉ có một mình, phía sau bạn còn có cả một gia đình. Vì vậy đừng vì một phút nhất thời làm người tốt mà liên lụy những người thân yêu của mình.
Đừng giúp những người không biết ơn, biết "đủ"
Đôi khi, cho một nắm gạo, người ta có thể coi bạn là "ân nhân", nhưng cho một bao gạo, người ta sẽ coi bạn là kẻ thù.
Đưa hoa hồng cho người biết thưởng thức, người ta sẽ quay đầu mỉm cười với bạn một cái. Ngược lại, đưa hoa hồng cho người không biết ơn, anh ta chỉ biết "soi" gai trên hoa hồng và nghĩ bạn không có ý tốt.
Lòng tốt của bạn cũng như vậy, bạn giúp những người khác nhau sẽ nhận được kết quả hoàn toàn khác nhau.
Đừng tự làm bản thân khó xử, đừng giúp những người không biết ơn, biết "đủ", đừng khiến tâm thiện của bản thân bị "nhiễm bẩn" bởi những người không đáng, cũng đừng để lòng tốt của bản thân bị người ta chà đạp.
Đối với một người biết ơn, dù bạn chỉ giúp việc nhỏ xíu, anh ta vẫn không quên tình nghĩa. Đối với một người vô ơn, dù bạn có giúp anh ta nhiều hơn nữa, anh ta đều cho rằng sự giúp đỡ của bạn là hiển nhiên.
Đến một ngày nào đó bạn không thể giúp đỡ được nữa, anh ta sẽ nghĩ rằng bạn nợ anh ta.
Lòng tham con người là vô đáy, đối với những người không biết "đủ", sự lương thiện của bạn sau này sẽ chỉ làm hại bản thân bạn.
Bạn sẽ không thể gọi được một người đang giả vờ ngủ thức dậy, cũng sẽ không thể nào làm thỏa mãn được một người vô ơn và tham lam.
Lương thiện và nhân ái là miễn phí, nhưng nó không phải thứ đồ rẻ mạt. Lòng tốt cần sử dụng đúng người, yêu thương cần có lý trí, nên nhớ, không phải ai cũng xứng để được nhận lòng tốt và tình yêu thương.